Hyperventilatie en disfunctioneel ademen
Onze ademhaling past zich aan aan de lichamelijke activiteit van het moment. Zijn we in rust dan is de ademhaling rustig, hoe meer lichamelijke activiteit hoe sneller/dieper de ademhaling. Dit noemen we een functionele ademhaling. Bij bijvoorbeeld hardlopen of andere lichamelijke inspanning ga je vlugger ademhalen, wat nodig is omdat er meer zuurstof verbruikt wordt en meer afvalproduct (koolzuurgas) geproduceerd wordt. Als je erg hard loopt sta je zelfs, nadat je gestopt bent, nog even na te hijgen omdat je niet genoeg zuurstof in je lichaam hebt en er bovendien ook nog teveel koolzuurgas in je lichaam zit. Doorgaans is de rustige ademhaling weer vrij snel bereikt.
Hoe ontstaat hyperventilatie
Hyperventilatie kan ontstaan door het leveren van een hoge inspanning. Het kan bijvoorbeeld tijdens sporten ontstaan. Ook kan het door spanning of stress ontstaan. Ook paniekaanvallen kan dit verschijnsel veroorzaken.
Men kan twee verschillende vormen van hyperventilatie onderscheiden: acute en chronische. Bij acute hyperventilatie is de ademhaling plotseling snel en diep en heeft men een benauwd gevoel. Soms heeft men het gevoel dat men stikt. Ook kan duizeligheid of misselijkheid optreden. Men kan tintelingen in het gezicht rond de lippen ervaren en hartkloppingen hebben. Bij de chronische vorm zijn de symptomen milder en heeft men deze vaak niet door. Toch is de ademhaling gedurende een langere tijd versneld wat uiteindelijk toch klachten, zoals vermoeidheid en concentratieproblemen, kan geven.
- Wanneer je in rust een te diepe en/of vlugge ademhaling hebt stijgt de hoeveelheid zuurstof in je bloed en daalt het koolzuurgehalte. Dit kan geen kwaad, maar leidt wel tot een aantal als zeer onprettig ervaren verschijnselen, bijvoorbeeld:
- Een benauwd gevoel
- Kortademigheid
- Prop in de keel
- Droge mond
- Strak gevoel rond de mond
- Handen en voeten voelen aan alsof ze opgeblazen zijn en prikkelen
- Krampen in de handen
- Duizeligheid met een licht gevoel in het hoofd
- Slecht zien, het idee dat alles er anders uitziet, waas voor je ogen
- Gevoel van onwerkelijkheid
- Anders dan normaal klinkende geluiden
- Klam gevoel
- Het idee te gaan flauwvallen
- Een slap gevoel in je knieën met het idee de grip te verliezen
- Als een disfunctionele ademhaling gepaard gaat met angst en/ of paniek kan dit overgaan inhyperventilatie.
Wat kunt u er zelf aan doen?
Wanneer men hyperventileert, is het belangrijk rustig te blijven en rustig adem te halen door middel van een buikademhaling. Wanneer men een borstademhaling toepast, ademt men niet volledig in en uit. Het is belangrijk om te achterhalen waar uw hyperventilatieklachten vandaan komen. De fysiotherapeut kan u helpen door u te leren hoe u een buikademhaling kan toepassen en inzicht in de oorzaken geven. Ook kan de fysiotherapeut u speciale oefeningen aanleren om de ademhaling meer onder controle te krijgen en u voorzien van andere tips en oefeningen.
- Er zijn enkele dingen die u kunt doen om een aanval te beëindigen:
- U kunt zich lichamelijk gaan inspannen, waardoor uw snelle ademhaling “functioneel” wordt.
- Houdt uw handen over uw neus en mond (goed afsluiten) en adem rustig door. Doe dit een paar minuten en uw klachten verdwijnen.
Fysiotherapie
De fysiotherapeut kan u, door middel van oefeningen, leren uw lichaam te ontspannen. Lichamelijke ontspanning heeft tot gevolg dat de ademhaling vanzelf weer rustig wordt. Op deze manier kan, ondanks dat er niets aan de oorzaak van de hyperventilatie (de geestelijke spanning) wordt gedaan, de vicieuze cirkel doorbroken worden en verdwijnen de klachten.
Hulp bij verhelpen van hyperventilatie?
Samen met u werken wij aan het verhelpen van hyperventilatie en disfunctioneel ademenen. Neem nu contact op met Fysiotherapie de Eekmaat.